czemu nastolatki nie chcą się myć?

Maj i czerwiec były upalne, od rana do wieczora niemiłosiernie prażyło słońce i klasy szkolne były rozgrzane jak piekarniki. Na nic otwieranie okien, na nic zasłanianie szyb. Dwadzieścia kilka osób przebywających w jednym pomieszczeniu dodatkowo podnosi temperaturę. Duszno, gorąco. Niemiły zapach potu.
Nastolatki są przeważnie śliczne i wypielęgnowane. Mają błyszczące włosy, nienaganny uśmiech (niektórzy noszą aparat na zębach) i modną odzież. Chłopcy często mają długie włosy, prawie nikt nie zawiązuje butów. Dla mnie to zawsze zagadka - jak oni chodzą z tymi sznurówkami i nie wywracają się.
W szkole obowiązuje regulamin - nie można nosić bluzek bez rękawów, zbyt krótkich spódniczek i  szortów,  nie można farbować włosów i chodzić w butach na obcasach.
Patrzę na nich z przyjemnością. Są młodzi, piękni, pewni siebie. Codziennie w innej odzieży. Podkoszulki mają na rękawkach charakterystyczne kreski zostawione przez żelazko. Mama prasowała czy sami?

Przypomina mi się moje dzieciństwo, wybaczcie, muszę tu snuć swoją opowieść ale to wcale nie znaczy, że chcę wtrącić "za moich czasów". Zawsze podkreślam - było inaczej, mieliśmy o wiele mniej zadań jednocześnie, o wiele trudniej fizycznie. Więcej swobody, mniejszą kontrolę, większą odpowiedzialność, inne kary, rodzice i wychowawcy mieli zupełnie inne narzędzia. Chcę przekazać młodszemu pokoleniu jak to było i tyle. Bez porównywania, bez licytacji kto miał lepiej a kto gorzej.

W kuchni na blasze stały dwa gary z gorącą wodą. Przynosiłam z sieni miednicę, ustawiałam ją w pokoju na podłodze. Przynosiłam w wiaderku zimną wodę i wlewałam ją do miednicy. Potem przynosiłam wrzątek z kuchni i mniejszy garnek. Kiedy woda w miednicy była odpowiednio ciepła,  nabierałam z niej trochę do tego mniejszego garnka. Przynosiłam z kuchni mydło i szampon i pod klamkę drzwi podstawiałam krzesło. Klękałam i zaczynałam mycie od głowy. Myłam się szybko bo zawsze ktoś dobijał się do drzwi. Na koniec stawałam w miednicy i polewałam się czystą wodą z góry na dół. Długo, bardzo długo kąpiel w wannie czy pod prysznicem była dla mnie luksusem.

Najbardziej przykrą i wstydliwą rzeczą w tamtych czasach było śmierdzieć, mieć wszy i ogólnie być brudasem. Brudas spotykał się z ostracyzmem. Nazwanie "gnojem" było najcięższą obelgą.

Otrząsam się ze wspomnień i wracam do współczesności i do problemów związanych z higieną nastolatków. Bo nie wszystkie są takie pachnące i wypielęgnowane. To widać. To czuć. Nie da się zamaskować niemytych zębów żuciem gumy, nic nie  da polewanie nieświeżej odzieży perfumami.

Tłuste strąki na głowie, zacieki z potu na twarzy i na szyi, brudna, zmięta odzież, rozdrapane zmiany trądzikowe na buzi. Bezradni rodzice. Zrozpaczeni rodzice. Nic, absolutnie nic nie pomaga. Wpajane od najmniejszego dziecka nawyki, przykład, pilnowanie, prośby i groźby, nagrody i kary. Im się nie chce dbać o siebie. Nie rozumieją, że zamykają za sobą wiele drzwi. Może nie na zawsze, ale dla nastolatka pojęcie czasu jest względne, liczy się wyłącznie teraz. Teraz nikt nie chce z nimi przebywać, nie są zapraszani na imprezy, samotnie spędzają przerwy. Mówią, że im nie zależy. Nie wiedzą co mówią.
Wychowawcy są uważni i czujni. Najpierw zapytają, co się dzieje. Potem  zaniedbaniem dziecka zainteresuje się  pomoc społeczna,  wezwą rodzica do szkoły raz i drugi. I nikt nie  uwierzy, że wszystko w porządku. Bo nie jest w porządku, skoro dziecko chodzi takie zaniedbane. Więc w domu kolejna kłótnia, trzaskanie drzwiami, kary, obrażanie się, łzy. Bezradność wobec niezrozumiałego uporu.

Po rozdrapanych ranach na twarzy pozostaną brzydkie blizny, po bezustannych kłótniach i płaczu matki zostaną rany w duszy.

Co się dzieje z tymi dziećmi, dlaczego nie chcą się myć, nie dbają o siebie?