u siebie, czyli gdzie?

Nie słuchałam z uwagą opowieści mojej mamy i choć nieraz oglądałyśmy te najstarsze zdjęcia, to nie pamiętam gdzie zostały zrobione, ani nie wiem,  kim są koleżanki mojej mamy. Ale od czego jest Internet, może akurat któraś dziewczyna się rozpozna. Te dziewczyny ze zdjęcia mają dziś ponad siedemdziesiąt lat. Mama stoi na pierwszym planie, koleżanki w kwiatach.

Babci ze strony mamy nie znałam wcale, dziadka również. Znałam tylko brata mamy, już nieżyjącego.  Będąc dziećmi jeździliśmy w wakacje w odwiedziny do cioci, do wujka, do kuzynów.  To był całkiem inny świat, pisałam tu już kiedyś o tych podróżach „na Zachód”.

Inny świat – brukowane drogi, murowane, często piętrowe domy, prąd, łazienki, duże pokoje, mniejsze kuchnie, w których nie było łóżka. Nie śmiejcie się, w górach w każdym domu w kuchni stało łóżko i to było niezłe miejsce do spania bo w kuchni było najcieplej.

Dla mnie to był inny świat a co miała powiedzieć mama? Nigdy się nie skarżyła, a ja teraz dopiero zaczynam rozumieć, w jakim znalazła się położeniu, wychodząc za mąż za górala. Niedawno pytałam jej – mamuś, ja bym uciekła, nie miałaś ochoty uciekać do swojej mamy?

Tata nie chciał mieszkać na Zachodzie, był bardzo przywiązany do ziemi a tam była ziemia państwowa, wszyscy pracowali na roli ale nie u siebie. W górach mama taty miała maleńki drewniany dom i  dwa czy trzy hektary, na których niewiele urosło - żyto, owies, ziemniaki, siano.  Tata zabrał z Zachodu swoją niespełna dwudziestoletnią żonę, maleńkie dziecko i przywiózł w góry, bo tam  jest najpiękniej. Wkrótce miało się urodzić ich drugie dziecko.

W domku nie było podłóg, prąd mieli podłączyć dopiero za kilkanaście lat, wodę nosili z lasu, do najbliższego przystanku kolejowego trzeba było iść godzinę. Bieda, wszechobecna bieda, ciemnota i trudności w integracji z lokalną społecznością, bo mama była inna.

Mama naprawdę była inna. Wysoka, szczupła, nosiła jedwabne sukienki, nie rozumiała prawie wcale tamtejszej gwary, latała z dziećmi do lekarza z byle czym! Prała, szorowała, wygnała raz na zawsze kury z domu! Nie znała się na grzybach, nie umiała chodzić po górach i wywracała się na tych stromych, śliskich ścieżkach. Obca, i cały czas albo w ciąży, albo z dzieckiem przy piersi, urodziła nas siedmioro  w mniej-więcej dwuletnich odstępach. Ostatnią jedwabną sukienkę sprzedała, aby kupić najstarszej córeczce szkolną wyprawkę.

Ale kiedy pytamy – mamuś, nie tęskniłaś za swoją mamą, nie chciałaś uciekać? Odpowiada - zawsze  tęskniłam, ale tu miałam was i drugą mamę, waszą babcię.

A wiecie co? Mama umie mówić gwarą góralską, ale jak usłyszy taki charakterystyczny akcent to natychmiast mówi po góralsku z poznańskim akcentem.